Ouder worden

Wat is dat toch verraderlijk. Zo’n dun boekje, een bundeltje gedichten. Maar oh, wat een inhoud! Zo razend knap dat iemand (in dit geval Ingmar Heytze) met een paar woorden niet alleen een beeld weet te schetsen, maar eigenlijk een hele (mentale) film. Prachtig om te ervaren. Poëzie hoort nog steeds niet tot mijn standaard leesvoorraad. Daarom ben ik elke keer weer erg verheugd als ik via de boekenbloggersleesclub Een perfecte dag voor literatuur in de gelegenheid word gesteld om kennis te maken met moderne, Nederlandse poëzie. En stiekem hoop ik natuurlijk dat ik door deze blogpost ook anderen zo ver krijg om eens een gedichtenbundel uit het schap te pakken. In een vorige blogpost over een poëziebundel heb ik beschreven dat het lezen van gedichten een andere aanpak vraagt dan het lezen van een roman. En voor de bundel die vandaag in het spotlicht staat, De man die ophield te bestaan (Uitgeverij Podium), geldt nog eens extra dat de volgorde van de gedichten ook de volgorde van lezen moet zijn.

Heytze beschrijft namelijk via korte gedichten hoe het is om vader te worden. Vanaf het schokeffect van de eerste echo tot en met het moment dat de kleine een eigen plek in de wereld gaat innemen. Zo lieflijk, zo treffend omschreven. Met lieflijk bedoel ik zeker niet zoetsappig. Het is juist bijzonder indrukwekkend hoe de dichter met een redelijk nuchtere blik constateert dat het leven nooit meer hetzelfde zal zijn en dat hij van “man” zich ontwikkelt naar “ouder”. Hij merkt dat aan de veranderingen in huis (bijvoorbeeld in het gedicht Blije doos), maar ook aan zijn eigen gedachten en herinneringen aan zijn eigen vader (Smalfilmjaren).

Ik ben een vrouw (verrassend, hè 🙂 ), dus ik heb geen flauw benul hoe het is om vader te worden. Hoe het is om dit van afstand en toch heel dichtbij te ervaren. Sterker nog, ik weet ook niet wat het is om fysiek moeder te worden. En toch durf ik te zeggen dat ik wel heb ervaren hoe het is om “ouder” te worden. Dat gevoel ontstond toen ik, jaren geleden, mijn lief eindeloos veel malen voor het slapengaan aan zijn kinderen hoorde voorlezen uit een stokoud boekje (1936) Kleine Sjang van E.F. Lattimore (destijds uitgegeven bij Leopold). Dit is een kinderboek waarin het kleine Chinese jongetje Sjang allerlei avonturen meemaakt. Spannend voor de kinderen, vertederend om die spanning op hun gezichtjes te zien voor de volwassenen. In het boekje staan overigens ook prachtig gestileerde tekeningen die tegelijk de verbeelding prikkelen en het verhaal ondersteunen (een soort Nijntje-avant-la-lettre). Zijn kinderen hingen aan zijn lippen en door dat intieme voorleeskringetje begon ik te begrijpen welk intens, allesoverheersend en eeuwigdurend gevoel een ouder voor zijn kind voelt. En natuurlijk horen bij opgroeien en opvoeden talloze ups-and-downs, maar dat gevoel is gelukkig onuitroeibaar.

En door dat eindeloos herhalen van dezelfde verhalen moest ik ook vaak denken aan een boekje dat uit de nalatenschap van mijn moeder in mijn boekenkast is terecht gekomen. Dat is het boekje Van schuitje varen tot Van Schendel, geschreven door Annie M.G. Schmidt en uitgegeven door “De vereeniging ter bevordering van de belangen des boekhandels” ergens begin jaren ’50. Hierin beschrijft zij op haar geheel eigen wijze hoe ouders hun kinderen kunnen aanzetten tot lezen. Dat begint al met de prentenboeken voor de allerkleinsten. Het voorlezen neemt in haar adviezen een prominente rol in, waarbij de herhaling voor kinderen heel belangrijk blijkt te zijn. Steeds weer de bevestiging dat het verhaal gaat zoals het gaat, ook al word je daar als vader of moeder misschien wel eens doodop van. Annie M.G. Schmidt heeft zeker ook begrip voor moeders die niet eeuwig tijd hebben om zich te bemoeien met het leeswerk van hun kinderen. Zij geeft voor elke levensfase tot adolescent zeer enthousiasmerende tips. Mocht je dit boekje ergens kunnen bemachtigen, dan raad ik je aan dit eens te lezen. En de manier waarop zij schrijft, lijkt toch ook wel een beetje op poëzie.

Over het thema van ouder worden, over welke veranderingen dat feitelijk met zich meebrengt maar met name ook wat er intern onomkeerbaar gebeurt, over zo’n thema kan natuurlijk met gemak een hele roman worden gevuld waarin de feitelijke en emotionele fases uitgewerkt worden. Maar Heytze bewijst in De man die ophield te bestaan dat de romanvorm totaal niet nodig is. Door een speciale woordkeuze, een juiste volgorde van woorden en zinnen schildert hij het hele verhaal voor onze ogen. Bij sommige gedichten heb ik zelfs een beetje zitten gniffelen. Dat mij dat verbaasde, zegt misschien meer over mij dan over deze gedichten. Deze bundel heeft mij geholpen om te beseffen dat poëzie niet per definitie zwaar en moeilijk is. Deze bundel is echt een aanrader!

Veel leesplezier!

theonlymrsjo

Zelfs zonder dat ik het uitdrukkelijk benoem, vermoed ik dat Uitgeverij Podium begrijpt dat ik blij ben dat ik de gedichtenbundel mocht lezen. Maar mocht er nog enige twijfel zijn: hartelijk dank!

Ik ben zelf erg nieuwsgierig naar wat mijn medebloggers over de bundel schrijven. Ben jij dat ook? Via deze link kom je op de algemene pagina bij Not Just Any Book over deze gedichtenbundel. Op die pagina verschijnen vandaag (30 januari 2015) de linkjes naar de individuele blogartikelen.

Sleutel tot het heden

Weet jij wat een sleutelroman is? Kortweg is een sleutelroman een roman waarin de schrijver weliswaar fictieve personen laat optreden, maar waarin een “goed verstaander” een aantal werkelijk bestaande personen kan herkennen en werkelijke gebeurtenissen. Zo’n effect had de roman De grote goede dingen van Alma Mathijsen (De Bezige Bij) op mij. Het lezen was dan ook zowel een verrassende als een verbijsterende ervaring.

In deze roman draait het om de achttienjarige Mila. Haar vader, Just Rademaker, is op jonge leeftijd overleden, toen Mila 9 jaar oud was. Hij was een begenadigd violist, voorman van een groepje musicerende “vrienden” in de roerige jaren zeventig en iemand met een uitgesproken mening, wars van maatschappelijke opvattingen en verwachtingen. Oftewel de ideale vader, toch? Dat hij daarnaast permanent dronken was door liederlijk drankgebruik en twee en een half pakje sigaretten per dag rookte, tja, dat draagt alleen maar bij aan die idealisering.

Bij het lezen over Just drong zich meteen de herinnering aan een oom van mij op. Hij was absoluut één van mijn favoriete familieleden, maar zoals in elke familie is er in die van mij ook wel het een en ander voorgevallen, waardoor ik zeker de laatste jaren van zijn leven geen contact meer met hem had. Achteraf zó jammer, maar vanuit de burcht van mijn toenmalige thuissituatie was dat contact niet goed mogelijk. Deze oom was in mijn ogen briljant. Hij had een uitstekend stel hersens, hij had een charismatische flux de bouche over zich, die door zijn overmatig drankgebruik nog eens werd versterkt. Mijn oom speelde zeer verdienstelijk piano (en waarschijnlijk, net als Just en zijn vrienden, ook viool). Hij kon eigenlijk alles bereiken wat er te bereiken viel, maar dat is altijd makkelijker gezegd dan gedaan. Daarvoor is een bepaalde maatschappelijke “drive” nodig en dat streek hem tegen de haren. Althans, dat is het verhaal dat ik er zelf van heb gemaakt. Ik heb hem en zijn levenswijze misschien enigszins mooier onthouden dan het daadwerkelijk was. Ik vraag mij regelmatig af wat er van mijn herinneringen zou overblijven als ik gedwongen zou worden om zijn leven op feiten, gebeurtenissen en keuzes te onderzoeken. Zou ik dan nog op dezelfde, allesomvattende manier van hem houden?

Ik vermoed dat iedereen wel eens iets of iemand idealiseert. In eerste instantie gebeurt dat wellicht onbewust, maar vaak komt er een moment waarop wij ons realiseren wat we aan het doen zijn. En dan? Hoe moet het vanaf dat moment verder?

Dat is eigenlijk ook de vraag waarmee Mila wordt geconfronteerd. Was haar vader wel zo geweldig? Was hij geliefd bij zijn “vrienden”? Wat trok hij zich eigenlijk aan van zijn vrouw en dochter? En hoe kon en kan Mila omgaan met het gemis van deze vader in haar leven? Samen met Don, één van die muziekvrienden van Just, trekt zij door Nederland, Duitsland en Israël om steeds meer over haar vader te weten te komen. Tijdens deze reis (voortgedreven door de zoektocht naar een violofoon) ontmoet zij de overige leden van het orkest van haar vader, waarbij zij ontdekt dat de affectie van de een jegens haar vader na al die jaren dieper zit dan bij de ander. Het verhaal speelt zich overigens af in 1994, waardoor je af en toe een beetje moet rekenen om leeftijden, leeftijdsverschillen en gebeurtenissen in het verleden in de juiste context te plaatsen. En soms is het, als vergevorderde veertiger, even slikken als Mila de mannen van halverwege tot eind vijftig als “‘ oude” mannen ervaart 🙂 Mila wordt geconfronteerd met het verleden van haar vader maar zeker ook met haar eigen verleden. De manier waarop Mathijsen beschrijft hoe Mila het (naderende) overlijden van Just heeft beleefd en hoe zij de daarop volgende jaren in haar eigen wereld en werkelijkheid leefde, raakte mij zeer.

Recentelijk las ik De opkomst en ondergang van grootmachten van Tom Rachman (Meulenhoff / Agathon). In die roman draait het om Tooly die in haar begin dertigerjaren ontdekt hoe haar jeugd en adolescentie zijn vormgegeven door een netwerk van personen. Deze personen hebben allemaal hun eigen rol, de een wat meer op de voorgrond dan de ander. Waar het voor Tooly een eye-opener was hoe zij er uiteindelijk (alleen) voor staat, is het grote verschil met Mila dat Mila zich omringd weet door mensen (niet in de laatste plaats haar moeder) die het beste met haar voor hebben. Niemand heeft de wijsheid in pacht. Iedereen probeert op basis van eigen afwegingen te bepalen welke handelswijze het beste is. Of dit uiteindelijk de beste keuze is, is koffiedik kijken.

De titel van deze blogpost is ontleend aan mijn schoolboek voor vaderlandse geschiedenis op de lagere school. De strekking lijkt te zijn dat we door meer te weten over het verleden, het heden beter kunnen begrijpen. Voor mij symboliseert de roman van Mathijsen zeker deze sleutelfunctie. Als je, zoals ik, het voorrecht hebt om mee te mogen doen met de boekenbloggersleesclub Een perfecte dag voor literatuur, krijg je een aantal boeken op een presenteerblaadje voorgeschoteld. Voor die boeken hoef ik dus zelf geen keuze te maken. Bijzonder comfortabel, want het blijft bij elk boek toch weer de vraag op basis waarvan een lezer de keuze maakt om het wel of juist niet te gaan lezen. Zou ik De grote goede dingen uit mijzelf zijn gaan lezen? Achteraf is mij niet een bijzondere schrijfstijl bijgebleven of prachtige sfeerbeschrijvingen en stilistische hoogstandjes. De verhaallijn is ook niet bijster verrassend en het slot redelijk simpel. En ondanks (of wellicht juist: dankzij) dit alles, heb ik van begin tot eind genoten van deze roman. Het was voor mij zowel een onderdompeling in als een confrontatie met mijn eigen familieverleden. Ik ben de schrijfster zeer erkentelijk voor de wijze waarop zij mij deze ervaring heeft gegeven.

Veel leesplezier!

theonlymrsjo

Mijn dank gaat weer uit naar uitgeverij De Bezige Bij voor het beschikbaar stellen van een leesexemplaar, maar zeker ook naar Cathelijne, de drijvende kracht achter Een perfecte dag voor literatuur (een initiatief binnen Not Just Any Book), voor haar goede keuze in de te bespreken boeken.

Wat mijn medebloggers van De grote goede dingen vinden, lees je HIER.

Sluipmoordenaars

Stel je voor: je bent een vrouw op leeftijd, je woont sinds het overlijden van je man helemaal alleen in een huis op enige afstand van de “bewoonde wereld” en je beseft dat je af en toe wat warrig aan het worden ben. Hoe zou jij dan reageren als op een ochtend een enthousiaste vrouw op de stoep staat met de mededeling dat zij jou namens de overheid komt helpen? Dat is wat Ruth overkomt in de roman Tijgers in de nacht van Fiona McFarlane.

Hoe je over een boek denkt en wat je van het verhaal verwacht, wordt door de persoonlijke situatie van de lezer beïnvloed. Dit durf ik met overtuiging zo te stellen, want ik heb het letterlijk kunnen ervaren tijdens de Megaleesclub van Meulenhoff Boekerij, onderdeel van het door deze uitgeverij georganiseerde Boekenbloggersevent (14 juni j.l.).  Ter voorbereiding op die dag hadden de deelnemers (waaronder ik) het boek toegezonden gekregen. In mijn groep zaten ervaren bloggers over thrillers en spannende verhalen. Zij waren niet bijzonder onder de indruk van de plot van dit boek. Ikzelf had van tevoren niet bedacht dat het een spannend boek zou kunnen zijn, dus ik heb het meer in de verwachting van een roman gelezen. En dan stoort het veel minder dat misschien al relatief snel in het boek blijkt wat er aan de hand is. Het lijkt mij daarom voor een uitgever uitermate van belang om het juiste etiket aan een boek mee te geven in de promotionele uitingen.

Het verhaal van Ruth komt heel rustig op gang, precies zoals je mag verwachten bij een wat oudere vrouw. Haar beide zonen wonen ver weg en hoewel er regelmatig telefonisch contact is, moet Ruth zich toch voornamelijk zelf redden. De grote vraag is natuurlijk of zij dat (nog wel) kan. Zij maakt angstige nachten door in de overtuiging dat er een tijger door haar huis sluipt. Logisch toch dat zij hulp krijgt? Frida deed mij in eerste instantie denken aan Mma Ramotswe uit de serie boeken van Alexander McCall Smith, zoals Het geheim van de krokodil. Mma Ramotswe heeft haar eigen (vrouwelijke) detectivebureau en al rooibos-thee drinkend lost zij allerlei problemen op geheel eigen wijze op. Gemoedelijk is het woord dat mij bij haar te binnen schiet. Maar is Frida ook zo gemoedelijk?

Ik vind dat de schrijfster een mooie spanningsboog heeft gemaakt tussen de zich langzaam maar zeker aftekenende dementie van Ruth en de ware beweegredenen van Frida (en haar neef). Je kunt je helemaal inleven in de twijfels van Ruth of zij de controle kwijtraakt of dat er doelbewust iets anders aan de hand is. Het maakte mij als lezer weer bewust van hoe het moet zijn als jouw gewone leventje begint af te takelen. En niet alleen wat dat voor de persoon in kwestie zelf betekent, maar ook voor haar/zijn omgeving. Dit komt schitterend naar voren in de roman De Grens van de Finse schrijfster Riikka Pulkkinen (Arbeiderspers). Daarin maken wij kennis met Anja, een 53-jarige literatuurprofessor, die worstelt met de belofte die zij ooit aan haar man heeft gedaan. Zij heeft hem beloofd hem uit zijn lijden te verlossen op het moment dat hij de controle over zijn eigen leven kwijt zou zijn. Zo’n logisch, invoelbare belofte …. zo moeilijk om daar op het cruciale moment mee om te gaan. Beklemmend, menselijk beschreven. Prachtig. In De Grens zijn nog meer verhaallijnen verwerkt, waardoor ik blij ben dat ik deze roman heb gelezen.

 

Toevalligerwijs heb ik in relatief korte tijd meerdere boeken gelezen waarbij dementie/alzheimer een belangrijke rol speelt. Zo ook in De belofte van de Duitse schrijfster/journaliste Nadine Ahr (Querido). In dit op waargebeurde feiten gebaseerde verhaal gaat het juist om de belofte om elkaar nooit in de steek te laten, wat er ook gebeurt. En ook dan weer de keiharde werkelijkheid: niet iedereen wordt een LIEF oud omaatje of opaatje. Hoe graag je ook voor de persoon wil zorgen, je blijft zelf ook een mens, met gevoelens, verlangens, herinneringen en een toekomst.

Dementie is een sluipmoordenaar, net zoals de tijger die in het huis en in de gedachten van Ruth rondwaart. Hoe het met Ruth en Frida verder gaat? Denk je werkelijk dat ik dat nu ga vertellen? Vergeet het maar! Ik adviseer je om Tijgers in de nacht zelf in huis te halen.

Veel leesplezier!

theonlymrsjo

Tijgers in de nacht werd mij door Uitgeverij Meulenhoff ter beschikking gesteld. Hartelijk dank. Voor de overige genoemde boeken heb ik geput uit eigen collectie en de collectie van de openbare bibliotheek.

Als een boek heel dichtbij komt

Ik zou deze blogpost het liefste beginnen met een krachtterm. Want dat was het eerste wat in mij opkwam nadat ik was begonnen in Een weeffout in onze sterren van John Green (Uitgeverij Lemniscaat). Het eerste hoofdstuk voerde mij 6 jaar terug, naar het moment dat mijn dochter op 15-jarige leeftijd de diagnose (kwaadaardige) schildklierkanker kreeg. Er volgde een extreem spannende en emotionele periode, waarbij ik mij als (stief)ouder ongelooflijk onmachtig voelde. Gelukkig was bij haar de schildklierkanker goed te bestrijden en hoewel zij levenslang afhankelijk is van medicijnen om de werking van de schildklier over te nemen, gaan wij binnenkort uitgebreid vieren dat zij 5 jaar schoon is. Inmiddels functioneert zij uitstekend en studeert en feest zij als ieder andere 21-jarige jonge vrouw.

Maar met deze eigen ervaring was het begin van deze roman wel even slikken. En om Hazel, de 16-jarige hoofdpersoon, dan maar meteen zelf aan het woord te laten:

“Er is maar één ding erger dan doodgaan aan kanker als je zestien bent, en dat is een kind hebben dat doodgaat aan kanker.” (p.10-11).

Bij Hazel loopt het allemaal niet zo soepeltjes. Bij haar zijn uitzaaiingen geconstateerd van een dergelijke aard en aantal dat van genezing geen sprake meer is. Door een nieuw medicijn is de kanker wel (voorlopig) tot stilstand gebracht en daardoor kunnen we toch met Hazel meeliften in haar belevenissen. En haar belevenissen worden op een geweldige wijze beschreven door John Green. Hij heeft een perfecte balans gevonden tussen de zwaarmoedigheid en uitzichtloosheid van ernstig ziek zijn, zowel voor de persoon zelf als voor zijn/haar naaste omgeving, en de puberhumor die Hazel weet te delen met Augustus (Gus) en Isaac.

Het is overigens voor een boekenblogger best lastig om iets over een boek te schrijven zónder te veel inhoudelijke informatie weg te geven 🙂 . Ik beperk mij daarom tot twee elementen in deze roman, waarbij de hoofdlijn is dat Hazel via een Praatgroep in contact komt met Augustus. Hij is een paar jaar ouder en lijkt genezen van zijn kanker. Er ontstaat een bijzondere relatie tussen hen beiden, waarbij Isaac als hun gemeenschappelijke vriend soms een stoorzender en soms een katalysator is. Hazel staat niet te trappelen om een relatie met Gus aan te gaan. Haar reden (die ik hier niet ga verklappen) hiervoor maakte mij als lezer stil. Het nadenken door Hazel over haar situatie en over de toekomst, met name de toekomst van degenen die zij gaat achterlaten, was voor mij een indrukwekkend element in deze roman. Het andere, daarmee samenhangende, aspect wat ik wil aanstippen is de relatie tussen Hazel en haar moeder. Haar moeder spoort haar aan tot activiteit, staat altijd voor haar klaar en heeft haar hele leven ingericht naar de behoeften van haar zieke dochter. Maar hoe moet dat dan later? Hoe moet dat dan als het onvermijdelijke overlijden van Hazel plaatsvindt? Is de moeder hier nu al wel of niet mee bezig? En hoe moet je hier als moeder en dochter over communiceren?

De feitelijke, soms harde manier waarop de hoofdpersonen over hun ziekte en situatie praten deed mij denken aan het eveneens indrukwekkende boek Meisje met negen pruiken van Sophie van der Stap (Prometheus). Het indrukwekkende zit hier niet zozeer in de schrijfstijl of mooie zinsconstructies, maar in het verhaal zelf. Sophie van der Stap heeft haar ervaringen met kanker, doodziek zijn en er weer bovenop komen beschreven. Afhankelijk van haar lichamelijke of geestelijke toestand maakte zij gebruik van diverse personages, waarbij zij letterlijk die andere persoon werd door een pruik op haar (kale) hoofd te zetten.

En dat “er bovenop komen” is het waard om af en toe over na te denken. Als gezond mens kun je oprecht blij zijn voor een mede-mens die een ernstige ziekte heeft overwonnen. En dan gaat het gewone leven weer door. Althans voor de gezonde mens. De niet-meer-zieke kan nog heel lang en heel vaak de twijfels voelen of de gezondheid wel voortduurt, of een lichte verkoudheid niet een voorbode is voor een terugval etc. etc. De vanzelfsprekendheid van het leven is voorgoed weg. Ik hoop voor een ieder die in zo’n situatie zit, dat elke dag voldoende beloning is voor het voortdurend bestrijden van die twijfels.

Een weeffout in onze sterren is echt een boek dat je gelezen “moet” hebben. En vooruit, voor deze keer dan: jullie weten dat ik niet echt geïnteresseerd ben in boekverfilmingen. Maar als je werkelijk geen tijd of geen gelegenheid hebt om dit boek te lezen, ga dan vooral binnenkort naar de bioscoop.

Veel leesplezier!

theonlymrsjo

Overigens is er op 29 juni j.j. uitgebreid aandacht besteed aan deze roman bij Leestweeps. Bij Leestweeps praten lezers via Twitter op een vastgestelde datum over een vooraf gekozen boek. Neem ook eens een kijkje op hun website.

Mijn dank jegens uitgeverij Lemniscaat voor het beschikbaar stellen van een recensie-exemplaar is heel groot.

Stiefmoeder of liefmoeder?

Ik vermoed dat elke lezer hier wel eens “last” van heeft: vooraf heb je door de informatie over een te verschijnen of recent verschenen roman al meteen een beeld bij de inhoud. Dat beeld wordt ingekleurd door je eigen levenservaringen en de context waarin je het thema zelf plaatst. Als dan vervolgens het boek (heel) anders blijkt te zijn dan jouw verwachting, dan ben je even uit balans. Ik merkte dit bij het lezen van de roman In verband met de kinderen. Dit boek is geschreven door Machteld Bouma en uitgegeven door Uitgeverij Artemis & co (Ambo Anthos). Het verhaal is geschreven vanuit het perspectief van Wendolyn, die een relatie aangaat met de al wat oudere Eric. En Eric neemt 3 kinderen in zijn kielzog mee. Anders gezegd: Wendolyn wordt stiefmoeder. Uit de informatie die ik over deze roman had gelezen, begreep ik dat het leren omgaan met stiefouderschap de rode draad in het boek zou zijn. En daarmee was mijn interesse gewekt. Ik ben namelijk zelf al jaren stiefmoeder van de twee kinderen van mijn lief.

En bingo! Door mijn eigen ervaringen was ik er al van overtuigd hoe het verhaal van Wendolyn zich zou ontwikkelen. “Onze” kinderen (ja, zo voelt het echt) zijn inmiddels op een leeftijd dat zij als studente en bijna-student hun eigen weg gaan vinden. Maar toen ik in hun leven kwam, zaten zij in de leeftijdscategorie waarin de kinderen van Eric zitten op het moment dat hij een relatie met Wendolyn aangaat. Daarom had ik mijn eigen mentale filmpje over hoe het Wendolyn zou vergaan al klaar vóórdat ik begon te lezen. Al snel begon ik mij behoorlijk te ergeren aan haar opvattingen en (in mijn ogen) egoïstische gedrag. Haar onbekendheid met het leefwereldje van kinderen was herkenbaar, maar het stoorde mij dat ook gedurende de verder ontwikkelende relatie van Wendolyn met de kinderen, zij af en toe weinig inlevingsvermogen liet zien. Het zijn per slot van rekening wel de kinderen van je partner. Toch? Of is dat bij Eric en Wendolyn anders?

Ik kon mijn vooringenomenheid pas loslaten toen ik mij realiseerde dat in deze roman veel meer aspecten aan de orde komen dan “alleen maar” het stiefouderschap. Het verleden van de ouders van Wendolyn, de familiegeschiedenis van Eric, de invloed van zijn ex-vrouw en haar nieuwe partner, de persoonlijke ontwikkeling van de drie kinderen zijn belangrijke elementen in dit boek. En uiteindelijk blijkt de titel de lading van het boek wel heel mooi te dekken: het gaat niet alleen om de invloed van de aanwezigheid van de kinderen in haar leven, maar ook om de band die je met niet-eigen kinderen kan opbouwen.

Mijn frustratie kwam nog even terug bij de eigen-kinderwens van Wendolyn. Persoonlijk vind ik het jammer dat dit in deze roman aan de orde werd gesteld. Het geeft mij, als moeder zonder eigen kinderen, toch weer het gevoel dat het “niet normaal” is dat je zelf niet de behoefte hebt aan een kind van jezelf.

Beroepshalve kom ik overigens regelmatig mensen tegen die met elkaar en elkaars kinderen een nieuw gezin gaan vormen. Dit vormen van een stiefgezin gaat niet vanzelf. Als jij in zo’n situatie bent of je kent iemand die graag van de nieuwe ontwikkelingen een succes wil maken, dan raad ik je van harte het boek Hoe maak je een succes van je nieuwe gezin? aan. In dit boek wordt informatie gegeven over hoe het functioneren binnen een nieuw gezin en een checklist (het Stiefplan) van onderwerpen waarover het verstandig is om tijdig over na te denken. En ik vind het dan weer een grappig detail dat in ieder geval één van de schrijfsters van dit boek zelf stiefmoeder is 🙂

Uiteraard gaat mijn dank uit naar Artemis & co voor het beschikbaar stellen van een leesexemplaar van In verband met de kinderen. Heb jij dit boek inmiddels ook gelezen? Ik ben erg benieuwd naar jouw leeservaring, met name als jij zelf in een andere leefsituatie verkeert. Laat het weten als commentaar bij deze blogpost of via mijn Facebookpagina Theonlymrsjo.

Veel leesplezier!

theonlymrsjo